Me gusta Cuba
Twee dagen en een scheet spenderen we in la Habana. Het lijkt alsof je door een grote filmstudio wandelt met fantastisch voorziene props uit de jaren 50. We bezochten een supergroot fort dat al voor heel veel geschiedenis gezorgd heeft, met een interessante tentoonstelling met veel oude foto's van Che en de Castro's. We liepen door alle straatjes van la Habana Vieja, het oudste stadsdeel. Binnenkijken bij de mensen en zien hoe ze met oude, verroeste toestellen een fitnesscentrum openhouden, hoe ze elk wrak nog aan de praat kunnen krijgen, hoe iedereen er bijna op elkaar leeft en dus ook vrede moet nemen met de luide muzieksmaak van de buur... Ik denk dat we wel het echte leven daar gezien hebben door te slapen in een buurt waar niet al te veel toeristen overnachtten. Ook een supercosy cafeetje ondekt waar we ook aten aan de bar. Later zal blijken dat we hier de beste mojito's van heel onze reis gedronken hebben (met een vleugje bitter!). Topsfeer, zeker wanneer drie jonge gasten zich aan hun piano, drum en viool zetten om typisch Cubaanse (maar géén reggaeton!) muziek te spelen.
We ontdekten helaas hoe snel we in het zak gezet konden worden, maar herpakten ons door de cafés met goedkope cocktails en pinten te vinden én ik ontpopte mij tot de onderhandelaar bij taxichauffeurs. Rondcruisen in een rammelende, half uiteenvallende, Lada kan ook van ons lijstje geschrapt worden. Bussen nemen met de locals lukt gewoon niet. Lag het aan ons Jommekos Spaansos? Of willen ze de toeristen gewoon niet op 'hun' vervoer en voor alles taxi's laten betalen? Na bijna 2 uur rondhossen, rondvragen en proberen, vrees ik optie twee... Dat weten we dan ook weer. Na Havana zal alles wel sowieso te doen zijn met lange afstandsbussen, en zijn de dorpen/steden ook lekker te voet te doen. Ik kijk er naar uit om de drukte van de hoofdstad in te ruilen voor de groene valleien van Viñales in de provincie Pinar Del Rio.
Aankomen in Viñales en een klein Thailandgevoel ervaren wanneer er op en rond de bus (ademruimte nul) mensen je belagen met foto's van hun kamers te huur en in onverstaanbaar Spaans beginnen ratelen over de accommodatie. Na wat wringwerk onze zakken toch uit de bus kunnen halen en op ons tempo in een straatje met allemaal felgekleurde huisjes naar kamers gezocht. Het is een vrolijke buurt en we hebben een beetje een campinggevoel want letterlijk huis na huis verhuurt één of twee kamers.
Na een wandeling met uitleg over koffiebonen, gegeven door een stokoude boer zonder tanden, namen we een lekker warme douche voor het eten. Staan we daar aan te schuiven voor een Italiaans restaurant... Komt achter ons een oude bekende staan waar ik mee studeerde in Leuven én ex-collega van Saatchi. Hóe verschieten was dat om elkaar in Cuba tegen te komen, echt lachen. Thomas en zijn vriendin Jana (uit Strombeek of all places dan nog!) waren plezant gezelschap en doken met ons de cocktails in. Supergoed gelachen en verteld; verhalen opgerakeld over mijn gekopieerde nota's die hem niet eens hebben doen slagen in zijn examen :') en een CCB award feestje van vier jaar geleden. Na enkele mojito's zag ik meer sterren dan er aan de hemel stonden en ging de kaars uit... Het was wel een fopkaars, want ik ben er nog in geslaagd om in de casa mijn lasagne terug in een zakje te steken zonder morsen (opnieuw Thailandgevoel ervaren, toen was wisky de dooddoener) en mijn tanden te poetsen (alles hing de ochtend erop onder de tandpasta). Van de laatste mojito of caipirinha heb ik geen slok meer gedronken. Typisch ik, kon ik de cocktail wel niet laten verloren gaan natuurlijk... Resultaat: glas ontheemd én een volle mojito in de frigo van onze kamer :')
Dag 2 in Viñales was pijnlijk. Kater, moe, hele dag hongerig... Wel ben ik flink geweest want we zijn van 10 tot 15u30 gaan stappen in de valleien van Viñales. Het was afzien maar wel de moeite waard. De terracotta ondergrond en al het groen maakten het pijnlijk ontwaken allemaal goed. 's Avonds zijn we een snack gaan eten in de bar van de avond ervoor en hebben we subtiel het cocktailglas op tafel getoverd. Ik hoop dat niemand zag dat ik dat uit mijn rugzak haalde...
Het slappe lach-moment van de vakantie tot nu toe: op restaurant hadden we veel te veel rijst en kregen we het echt niet op. We vroegen of we het konden meenemen... Si si no problemos. Wij blij en aan het zeveren dat een doggy bag hier "bolsa de pero" zou heten of zo. Als we de rekening kregen, zette de jongedame twee hoge plastic zakken op tafel met onze rijst in. We moesten zó hard lachen met die warme zakjes die we mee moesten nemen! Zo schaamtelijk, en in alles behalve potjes ziét dat er gewoon niet uit. Bij twee Franse meisjes vielen de monden ook open, samen met een verwarde frons, toen die zakjes op de tafel achter hen werden gedropt. Bijna in mijn broek gepist van het lachen.
Donderdagochtend namen we een taxi collectivo van Viñales naar Cienfuegos. Met 9 in een oude Chevrolet, lekker warm en vollenbak in de stinkende uitlaatgassen rijden. Hilariteit was groot wanneer bleek dat de ruiten uit plexiglas wél elektrisch open en toe konden gedaan worden. Ergens in het midden stopten we op een parking, waarbij de chauffeur riep "ik heb er twee voor Cienfuegos!". De rest ging naar La Habana. Overstappen in een andere bak en opnieuw redelijk oncomfortabel zitten in de stank. Na 6 uur in totaal reizen kwamen we aan. Samen met een Argentijn zochten we een kamer voor 3 om eens extra goedkoop te zijn. Keihandig want onze vriend spreekt vloeiend Spaans en hielp ons onderhandelen met taxichauffeurs en brood, groenten en kaas bestellen bij de locals.
Het was al heel de dag grijs en regenachtig... Superjammer wel maar we blijven enthousiast en gaan op valavond nog piepen aan het water, bij de boten, en steken een lekkere brochette in onze kas.
Na een warme, plakkerige nacht op de slechtste matras tot nu, snijden we onze ananas die we op straat kochten aan en maken we sandwiches voor de lunch. Onze Lada wacht ons op aan het teatro op het plein. We rijden naar een natuurpark met watervallen en natuurlijke baden, El Nicho.
Nog steeds bewolkt en met druppels regen (geen echte buien) staan we toch met een grote lach naar de watervallen te kijken. We nemen een plons in het koude, grootste bad met waterval. De jongens hun piezewierekes komen er volgens mij maar kleintjes uit, maar we zijn voldaan. Onze geprepareerde én gezonde lunch smaakt dubbel zo hard met de randanimatie die maar niet ophoudt: een koppeltje dat de meest foute koppelfoto's maakt, de vrouw met standaard duck face en stoere blik à la Playboy cover en de man met echte Tarzan uit het bos-foto's aan een steen voor de waterval. Goud waard.
Onze chauffeur heeft de rugzakken goed bewaakt en we stappen voldaan na een leuke dagtocht en zwemmetje de Lada in. Hij zet ons meteen af in Trinidad, waar we gereserveerd hebben bij Titi in ons Jommekos Spaansos. Titi kregen we aangeraden van een coole Fransman Stéphane die we in Havana tegenkwamen, net toen hij 8 flessen rum aankocht om mee naar huis te nemen: "ik heb veel copains hé". Hij werd er door de dikke dame des huizes al lachend "Stéphanie" genoemd. En met hun lekker eten heeft hij zich altijd zo vol gegeten dat ze hem naar de andere kamer konden rollen. We zijn benieuwd!
Aankomen in een regenachtige stad vol kasseien. Een autovrij centrum, klein en pittoresk, Unesco-erfgoed. Een gekke vrouw leidt ons naar Titi, een amiga van haar. In haar hand een zakje met kip, in haar mond geen enkele tand meer. Titi is megalief en we hebben een kamer, badkamer, aparte voordeur, voorkamer met salon én keukentje voor ons alleen. En dat voor 15 CUC, het goedkoopste dat we al sliepen. Extra plus voor de matras die echt goed aanvoelt. We eten ook bij de dames thuis voor 5 CUC en zijn helemáál verkocht. Lekkere pompoen-vissoep, krokantje broodjes, witte rijst, zoete patat frietjes, aardappel, veel witte vis, sla komkommer en tomaat, avocado,... en een flan caramel als dessert! Hallo kroket! We gaan hier waarschijnlijk alle avonden eten, te lekker en te plezant om niet te doen. Op restaurant betaal je meer voor minder én minder lekker. Ons schattig brokkespaans vinden ze ook wel tof, zolang we maar onze borden gans leeggegeten hebben (en Huyby heeft dat van de flan zelfs afgelekt ;p). Complimenten aan de kokkin!
Onze eerste volledige dag in Trinidad zijn we zó blij dat na twee dagen grijs en regen de lucht weer wat blauw laat zien. Geen risico en slechte beslissing nemen, denken we, en we gaan naar het strand! We huren elk een fiets en gaan 12km verderop aanspoelen op Playa Alcón. Een mooi strand met palmboomparasollen en lichtblauw water. Ik vrees dat het niet kan tippen aan Thailand of Mexico, maar ben hoopvol dat we aan de noordkant van Cuba wel nog is met onze mond vol tanden zullen staan van schoonheid. We beseffen hier in Cuba trouwens dat we hiervoor echt al knappe reizen gedaan hebben en we dus verwend zijn wat moois betreft. Ik geniet des te meer van de pintjes en de sfeer hier.
Op de tweede dag in Trinidad schijnt de zon nog straffer en voelen we dat het een hete dag wordt. We trekken onze stapschoenen aan, boeken een bus naar Hólguin voor overmogen, onderhandelen wat met de taxichauffeurs en laten ons naar de Topes de Collantes brengen. Daar gaan we een korte hike doen naar Salto del Rio Caburni (62m hoge waterval).
Tussen de bergen boven Trinidad hangen altijd donkergrijze wolken met regen. De bergen hebben hun eigen microklimaat dat dag en nacht kan verschillen met Trinidad en de kust, slechts 20 kilometer verder. We deden er een trekking naar een waterval die eindigt in een rivier, waar je heerlijk kon verfrissen is een ijskoud natuurlijk zwembad. Op de weg kloegen we dat er zo weinig wild life te bespeuren viel. Het was gek in een regenwoud te zijn zonder spinnen, mieren, krekels, vlinders of vogels. Echt niks, geen geluid. En dán.. zagen we een ieniemienie slang! Misschien een baby- en anorexiaslang, maar het was toch een echte slang van 20cm met sissende tong. Telt dus als slang ;)
De hike was vermoeiender naar beneden dan naar boven. Enkele duiken en bommetjes later kwamen we sterker uit de hoek en schoten we naar boven. Familie haan wachtte ons op, hopend op een vallend brokje pindakoek. Je ziet hier trouwens zó veel meer hanen dan bij ons, echt opvallend. In de terugrit delen we de taxi met een koppel uit Gran Canaria die hun fiets van thuis meenamen en drie weken onder de Cubaanse zon de heuvels en soms slechte wegen (voor fietsbanden toch zeker) trotseren. We werden even jaloers met de gedachte dat zij hun favoriete hobby meenamen op vakantie, zeker omdat we gisteren nog zo aan het zuchten waren op de compleet scheve en verroeste fietsen die we gehuurd hadden.
Ach, we namen een foto vanop viewpoint El Mirador waar je de regenwolken boven de bergen zag én gans de kustlijn, stad Trinidad en groene omgeving kon bewonderen. Daar scheen de zon, daar lagen we de dag ervoor te bakken aan het strand. Na onze actieve dag die onder azuurblauwe hemel begon, dan even fameus regenachtig in de bergen werd, voelde het om 16u nog steeds als 35 graden aan in Trinidad. Puffen! Dan maar pintjes gaan drinken op de trappen van de Casa de la Musica. Goed gelachen met de rotslechte Happinez-lectuur (gelukkig geen 6 euro aan verkwist, maar meegenomen uit een wachtzaal - shhhht) en met de verschrikkelijk trage en tamme bediening. We hebben ons nog steeds niet aan salsa gewaagd... Misschien morgen? ;)
Laatste dag in Trinidad: opstaan met geweldig veel jeuk: vlooienbeten op onze benen. Minder :( Beesten of de matras, who knows?
Vandaag hebben we heerlijk gekuierd en uitgerust. De zon brandde weer fel en we hadden niets concreet gepland dus à l'aise... Wandeling door straten die we nog niet zagen, mooie foto's van de pittoreske kasseibanen en paarden met kar genomen, een taco gaan eten in een Mexicaans resto, marktje gedaan en oorbellen gescoord en kaartjes gekocht. Die schreven we op het dakterras van onze casa op beats van Huyby's laid back playlist onder een stralende zon. Eens die thuisverplichting erop zat, childe ik verder in de hangmat met mijn dwarsligger. O wat is la vida Cubana mooi! ;)
Het laatste avondmaal bij Titi was wederom véél en lekker - dit gaan we missen. Titi (aka Georgina) spreekt mijn naam al drie dagen meermaals per dag luidkeels uit. Dan horen we haar vanuit de gang of de keuken "Soooofieeeee" zeggen en moeten we al lachen. Stijn is te moeilijk en ze doet dan van "whatever uw naam is" tegen Huyby en noemt hem de Belgo. 't Is een plezante, speciale madame. Het verblijf hier kan ik echt iedereen aanraden, we hebben goed gelachen en voor 15CUC geslapen, 3CUC uitgebreid ontbijt en 5CUC volop gedineerd.
Dinsdag 1 november: dia de los muertes in Mexico, dagje vrij in België en in Cuba... staan wij om 7u op om onze bus te nemen naar Holguin!
Maar dios mios... Om 8u zou onze bus moeten vertrekken; dat werd 9u45. Stom, gewoon wachten, want ze zeggen ook niet hoeveel vertraging er is. Eens we tien minuten ver zijn, beseffen we ook dat we bij de gesjarelden zijn... We zitten pal onder een koudestroom van -5 graden en voelen het kiekenvel opsteken (ik had al de warmste pull van thuis aan en mijn sjaal) én een stijve nek. Ons 'bakske' kon niet stiller of uitgeschakeld worden, dus gejost. Na onze vraag om de airco minder hard te zetten, was het een uurtje beter, maar daarna weer vollenbak :( De overdrijvende Duitsers voor ons die boven hen niks van luchtbakske hadden met hun pull met kap op en hun trendy neksteunkussens, die de hele rit muilden en erop los smekten, maakten de ergernis alleen maar groter.
Na een lange rit met nog eens 45min verplichte stop in een soort wegrestaurant waar we principieel niets namen, kwamen we om 19u ipv 17u aan in Holguin. Daar stond Marlon ons op te wachten: "Sofia?!" zei hij tegen elke vrouw die van de bus stapte. We namen een taxi, vroegen nog mee te kunnen eten en waren uitgeteld en content dat we konden douchen, eten en slapen. De kamer, badkamer en waskamer zijn he-le-maal in het groen. Echt, derover. Maar ik zei dat het samen met geel mijn lievelingskleur was, en had meteen met madre de la casa Elisabeth aka Bety een band. Bed gedekt in complete kitsh-stijl, not our cup of tea. Onze goed geacteerde "wauw, mooi!" blikken werden ontvangen met een grote blozende lach. :)
Een dagje in Holguin rondlopen onder een broeierige zon, leverde een visite op aan een van de tabaksfabrieken van de stad. We mochten helaas geen foto's nemen. We zagen de werknemers in opleiding zitten, dat doen ze 9 maanden onder goedkeurend oog van hun docent, en een veel grotere groep vaste werknemers. Samen 594 mensen in de fabriek. Het was tof te zien hoe alles er met de hand gebeurt, het rollen, dan in mallen steken, onder de pers voor 15 minuten, afwerken met precisiewerk van dunne velletjes voor een perfect afgeronde sigaar. De vrouw die ons rondleidde sprak enkel Spaans en vroeg ons op het einde of we geen sigaar wouden kopen, veel goedkoper dan in de winkels. Het moest dan wel discreet gebeuren, in de vrouwen wc's, en er passeerde dan ook net een kerel met een schort voor zijn werkbroek, hief even zijn lap stof op waardoor een handvol sigaren zichtbaar waren, knipoogde eens en ging verder met brede lach. Het leek ons allemaal wat gek, we spreken de taal ook niet en eerlijk gezegd... als niet-roker heb ik niet meteen zin om aan een dikke sigaar te trekken. In onze casa zei Bety ook al dat ze twee mensen kennen in de sigarenfabriek en dat als we wilden, we aan een goeie prijs wel eentje konden kopen. Allemaal louche!
We vertrekken op een zonnige donderdag naar Guardalavaca met de taxi collectivo en scoren te voet ernaartoe ("wat zijn jullie dapper! Neem toch een bici taxi!") overheerlijke zandkoekjes voor één peso national het stuk, yeah! De strandplaats op 54km van Holguin is niet moeilijk te vertalen naar "bewaken van de koe" (garder la vache). Het enige wat meer vindt zijn grote hotels en resorts en... één charmante casa Villa Bely met mooie tuin met terras, bar en schommelbank. We zijn supercontent hier te zijn en toch op 500m van het mooie witte strand met azuurblauw water te zitten.
Ik geniet van het luieren, koekjes eten en door mijn dwarsligger te sjezen. Onder de parasol van palmbladeren liggen is wel een gevaar... Huyby is verbrand en heeft heel de tijd in de schaduw gezeten. Het risico van een bijna parelwit strand. Een strand waar we een grote krab zagen en er verstoppertje mee speelden. Uren nadat we ze de laatste keer zagen, kwam ze toch nog is tevoorschijn: lachen toen ze schuins voorbijhuppelde.
De tweede dag in Guardalavaca hebben we aan hetzelfde strand doorgebracht en puur genoten van lezen, zon, nietsdoen... en een druppel regen. Monikini baden is blijkbaar niet oké dus dat pleziertje borgen we alvast op. Toch gek in een land waar mannen graag naar de vrouwen loeren en de vrouwen zelf met hun beha en buiken lopen te pronken. 's Avonds aten we zalig verse vis in de casa: een gelukkig visje dat zorgeloos gezwommen en geleefd had, wat we nu tot op de graat konden proeven. Niks boven verse vis aan de zee!
De laatste halve dag in Guardalavaca was wat een rondzwerfdagje: we hebben rondgewandeld aan de zee in de bosjes achter het zand, zagen de appartementblokken en wijkje dat achter de grote hotels en resorts aan het strand staan. Dan gingen we naar Holguin en kochten we nog wat koekjes van op straat. De vrouw naast ons met pas roodgeverfde haren, met dus nog een centimeter of vijf rode verf op haar voorhoofd, keek met grote ogen hoe we als boefferkes van meerdere koekjes en cakejes twee of vier exemplaren vroegen. Dan kennen ze ons daar nog niet! ;)
We namen de Viazul bus naar Santiago de Cuba. We hadden de laatste plaatsen op de bus (hoeraaaaaaa, want we mochten op geen enkele manier op voorhand een ticket kopen en ze verzekerden ons al drie dagen eerder dat er altijd plek genoeg was), ik was een beetje mottig onderweg, we zagen een prachtige zonsondergang en ik heb me voor een keer geërgerd aan buschauffeurs. Totaal geen systeem met de zakken, met het opstappen, ze rochelen en roken erop los, ze stoppen op de meest onvoorspelbare plaatsen om een vriend of voorbijganger op te pikken die dan vooraan aan het raam wat staat te palaveren, ze stoppen aan een kruispunt waar een vriend hen opwacht voor een zjat koffie, vijf minuten bijpraten en weer verder, ... Toen ze op 20 km van Santiago stopten om twee glazen sterke drank naar achter te kappen, was ik echt gedegouteerd. Dát als chauffeur? Maar ik spreek geen vloeiend Spaans dus kon mijn ergernis van het moment niet ter woorden brengen. Jammer, maar Huyby wel een gênant moment bespaard op de bus ;) Rond 21u kwamen we toch zonder kleerscheuren aan en hielden wachters de opdringerige chauffeurs op afstand. Hun armen staken allemaal door een hek, met in hun handen autosleutels, kentekens, "vergunningen", kaartjes en foto's van casas particulares. Zéér opdringerig en bijna absurd. We gingen mee met wie ons voor 3 CUC wou wegdoen.
De vrouw van de casa hier is opnieuw een vriendin van Titi: Evelyn. Ze heeft een man en vier kinderen en het is hier altijd een gezellige boel, veel getetter. De dochters spreken supergoed Engels, een verademing.
We gaan op verkenning in de tweede grootste stad van Cuba (1,1 miljoen inwoners, Habana heeft er 1,8) en vinden het meteen een toffe stad. Same same, but different. Op zaterdagavond megadruk en luid (!) want dan loopt de jeugd hier los en volop te feesten. Zondag rustig want iedereen heeft er een stevige sabado noches op zitten, en lopen grootmoeders met hun kleinkinderen naar een van de vele parken en laten ze zich overhalen voor een korte looprace die ze verliezen op hun plateausandalen met gespen. Tjah, tegen explosieve passen in kindersneakers was het toch een opgave hé...
We genieten van de weinig toeristen, zien violisten en mannen met grote contrabassen de straten oversteken, horen regelmatig muziek en ofwel lage mannenstemmen die zo goed mogelijk meezingen ofwel vriendinnen of moeders met hun dochters die zich in huis laten meeslepen door een of andere Spaanstalige hit van het moment. (Sorry, maar al die liedjes klinken hetzelfde ;p) Toch hebben we na onze twee weken ervaring hier al heel wat weerstand opgebouwd en worden we soms onnozel van de boevenstreken. Wees maar zeker dat je op straat niet beroofd wordt, daarvoor vinden ze veel sluwere manieren. Op een dakterras zijn we sterk genoeg om eens geen centen te geven voor een bandje dat er speelde (overwinning voor onszelf), proberen ze ons andere prijzen aan te rekenen dan op de menukaart en discussiëren we kwaad met de ober tot hij eindelijk toegeeft. Later op de dag eten we een ijsje en laten ze ons dat in CUC betalen. We waren achterdochtig, maar 2 euro voor 2 bolletjes ijs leek ons nog oké voor zo'n grote stad. Wanneer we het openlucht ijssalon verlaten, zie ik families met de oma en drie kinderen, allemaal een coupe met 4 of 5 bollen én een stuk cake. Ik zeg meteen dat het echt niet kan zijn dat al die locals voor die gigacoupes per persoon de duurdere zaken van 6 of 9 euro gaan betalen. Buiten vraag ik aan iemand die aan stond te schuiven of de prijzen die omhoog hangen CUP of CUC zijn. Tjah, nationale pesos dus. Opnieuw onze stoute schoenen aangetrokken en terug binnen gegaan en ons geld teruggevraagd. Meteen gekregen, dus ze wisten goed waarmee we bezig waren. Weeral overwinning en met het teruggekregen geld kunnen we weer twee cervezas gaan drinken, oi oi! En een foto aan het monument van 26 juli (mijn verjaardag en voor Cubanen dé dag waarop de grote revolutie begon) kon niet ontbreken natuurlijk!
Zoals gehoopt hebben we een taxi kunnen delen van 50 CUC door vier om naar de Gran Piedra te gaan, dus voor 12,50 pp waren we even goed voorzien. Touroperators doen dit voor 45 CUC per persoon - ongelooflijk! De weg naar el Gran Piedra was erg stijl dus we waren blij dat we in een tof, vrij nieuw jeepke zaten. Effenaf de beste wagen waar we deze reis al ingezeten hadden. Eens toegekomen bekeken we het prachtig uitzicht op de Sierra Maestra (een aaneenschakeling van bergketens en waar de hoogste berg van Cuba (Pico Turquino) in staat), Santiago, de zee en een meer op 50km van de stad. Heel groen en leuk om de schaduw van de wolken zo over het landschap te zien treuzelen. Een korte hike en een zak Cubaanse koffiebonen uit de plantage daar later, stonden we na de middag alweer in de stad. Het werd een luie namiddag aan de Haven, waar we vis aten. Die is me helaas niet zo goed bekomen... Die avond durfde ik niet uit de casa te gaan omdat ik snel naar de wc moest kunnen. We hebben op het dakterras gedronken, gelezen en gewoordpuzzeld (die van de Knack zonder zwarte blokjes tussen de woorden is aartsmoeilijk jong!).
Na een niet zo aangename nacht en twee darmpillekes, durfde ik het toch aan en trokken we erop uit naar het Castillo de San Pedro de la Roca (El Morro gewoon voor de Cubanen daar), op minder dan 10km van Santiago de Cuba. We regelden taxi voor 5 CUC, maar bij aankomst vroeg de kerel per persoon vijf... We hebben in ons beste Spaans gezegd dat het echt zo afgesproken was, maar kregen de chauffeur niet bedaard. Hij zei doodserieus en furieus dat hij naar de flikken ging rijden en dat wij een misdaad begingen. Ik maakte me superkwaad ("pare!", dat leerde ik van de stopborden ;)) en we zeiden nog is dat we het erg voor hem vonden, maar dat het niet misverstaan kon worden dat het 5 in totaal was. Man man man... Na veel vijven en zessen, een zoektocht naar wisselgeld met een kwade chauffeur aan onze zij, geraakten we er toch vanaf. Stel je voor dat we voor zó iets belachelijk in het commissariaat hadden gezeten... Die flikken lachen er niet mee als zij vinden dat we als toerist een chauffeur wouden misleiden. Maar eind goed, al goed.
Het fort was supermooi gerestaureerd, niet al te groot, gezellig en de blauwe lucht maken de foto's af. We bleven er ook hangen om te lezen en onze bananen die we op een marktje voor wat pesos kochten, op te eten samen met onze dulci pan. Yum yum, en mijn buikje kon het weer aan!
Dichtbij onze casa is een pleintje waar mannen dammen en andere spelletjes zoals domino spelen. De pions zijn dan rode, zwarte en witte doppen van plastic flessen. Een allegaartje van alleen maar mannen hangen ook rond een paar tafels waar, dat denken we toch, voor geld gespeeld wordt.
Onderweg naar huis wilt een man de pet van Adidas van Huyby ruilen of kopen. Echt grappig hoe vaak ik jonge gasten zie loeren naar de schoenen en pet van Huyby, met grote ogen.. Ze moesten eens weten 'hoeveel' geld wij betalen voor kledij. En dat we dat kunnen. Erg, maar we kunnen hier ook niet naakt beginnen rondlopen natuurlijk. Toppunt was toch dat een vrouw die we net zeep hadden gegeven (we namen van thuis een twintigtal dikke hotelzeepjes mee om weg te geven), begon te klagen en dat het kleren waren dat ze wou. "Ai ai ai, no..." Toen ik zei dat we er geen op zak hadden en ik ook mijn T-shirt dat ik aan had, niet zou weggeven, moest ze zelf toch ook eens lachen. En de zwangere tiener die precies wat aan de dope gezeten had die een balpen vroeg of zeep "voor de baby" en die we helaas niet meer konden helpen omdat de zeepjes in de dagrugzak op waren, was pissed. "Desculpa", in ons oprecht Jommekes-Spaans was niet goed. Nou, je voelt je hier na een tijd wel echt een wandelend winkelrek of een CUC met benen... :)
9 november 2016: in het busstation staat een tv aan en lezen we iets over de beurzen die zakken door de "trionfo de Trump". Damn, dat zal wel triomf/overwinning zijn zeker?! We checken via sms met het thuisfront en kunnen het niet geloven. Hij heeft het voor elkaar gekregen... Ongelooflijk. Een Française met blauw geverfd haar zit voor ons op de bus en zegt ook dat ze met verstomming was geslagen toen de vrouw in haar casa het zei deze ochtend. Buiten het journaal dat opstond, hebben we er niemand over horen praten en zijn de Cubanen er duidelijk niet mee bezig. Nu mis ik het wel om thuis te zijn en alles te lezen op nieuwssites. En alle gif'jes en satirische content die nu rondgaat ;) Maar onze vakantie duurt nog even voort. We zitten op de bus naar Camaguey, een mooi stadje met zogezegd een doolhof van straten om piraten in het verleden te misleiden. Er staat muziek mét clips op. Spaanse emomuziek en flauwe clips met acteertalenten à la 'the bold & the beautiful', ach, 't is eens iets anders. Update: na de clips, kwamen de foute films. Een Spaanstalige en eentje met Jean-Claude Van Damme, ik beken: de tweede heb ik toch gevolgd.
Eén volle dag in Camaguey spenderen we volop in chill modus. We kopen bananen, avocado, brood, zandkoekjes, kaas en chorizo voor Huyby. We landen in het park en blijven er twee uur plakken met onze bokes en boekskes. Kijken hoe de schoolgaande pubermeisjes zich met kermisschmink en haarvlechten optutten, hoe de jongens proberen te doen alsof het hen interesseert, we horen plots luid gejuich van het sportstadion vlakbij, we zien hond en kat-spelletjes, een afgematte baseball speler die alleen op een bank komt uitpuffen, ... Héérlijk! Daarna doken we de straatjes en pleinen in van de stad: gezellig en opvallend hoeveel mensen in deze stad fietsen omdat het plat is. Vanaf 1 heuvel in een stad, zie je gewoon geen fietsen meer (de pussies). Huyby heeft weer eens pech. In Viñales was zijn vis rotslecht, in Santiago kocht hij beschimmelde nootjes, en nu is zijn koffie koud. Ik nodig een Duits koppel uit om met ons een tafel op het terras te delen, en we praten over de ervaringen hier en de gedeelde frustraties over het dure vervoer voor toeristen. Een paar cocktails later ontmoeten we nog een Nederlands meisje van 19 (!) die een poos alleen aan het reizen is, zonder echte einddatum. Zes weken Peru heeft ze erop zitten, zonder de Machu Pichu te doen, helemaal alleen. Nu is ze in Cuba en dan gaat ze nog naar Ecuador en Colombia. Daarna ging ze zien wat de portefeuille zegt... Straf!
We gaan te voet naar het Viazul station op 3km van onze casa en worden weer gedrukt op het feit dat het "zo ver" is. Het zijn toch luie sjarels ;) Wij sparen weer geld uit, geld dat we op onze laatste dag in Habana kunnen opdrinken!
Die laatste dag was warm en vrij vermoeiend aangezien we ten eerste een slechte nacht op een koude bus doorbrachten met veel neusgeschraap en gehoest van medepassagiers, en ten tweede omdat we met onze grote rugzakken moesten rondlopen van 8 tot 18 uur. Maar we overleefden! Onder andere dankzij lekkere viskroketjes, een megasangria en een eigenwijze spaghetti bolognese in restaurant La Cathedral.
We hebben op die ene dag echt nog veel uithoeken van de stad gezien. Wijken met villa's, sommigen mooi onderhouden en met groen gras, oude bomen, passeo's in het groen, ietwat opgeklede werkende mensen, een gigantisch kerkhof met straatnamen tussen de blokken graven. Ook het drukke en levendige centrum van La Habana Viedad was een toffe ervaring. We kochten rum in en genoten van de laatste minuten vakantie op een pleintje waar de sporty boys hun voetbaldroom najagen.
Drie weken vakantie in een notendop: Cuba is een vakantieland dat het moet hebben van echte mensen en een unieke culture locale. Of je je moet haasten en of er snel veel zal veranderen? Dat denk ik niet... Denk aan de mensen die in rij staan voor één van de meerdere telefooncellen in een café, straathoek of naast een "winkel" om te communiceren. Je kan wel kaartjes kopen (enkel in CUC, pesos convertibeles, dus Cubanen die alleen toegang hebben tot nationale pesos (CUP) omdat ze bvb nooit met toeristen in aanraking komen, kunnen die al niet kopen) waarmee je dan op bepaalde plaatsen op de WiFi van de staat daar kan gaan. Die plaatsen herken je omdat er ineens tientallen mensen onder een paar bomen of in een straathoek staan die volop via video bellen. Dan zie je hun vriendin bvb met de handdoek op haar hoofd vanuit de badkamer antwoorden. Maar er wordt nog heel veel gebeld.
Mensen eten op elk uur van de dag een halve liter ijs uit een pot. Kramen met wat wij "lelijk fruit" noemen zie je daar overal. Bruine schillen van bananen zijn normaal, én de platanas smaken dan nog heerlijk ook! Paardenkoetsen die nog volop worden gebruikt door iedereen als vervoermiddel. Schoolkinderen in mooi uniform en de ouders trashy. Liefst doorzichtig voor de buik, of een netje, of met diamantjes, of meer zichtbaar van hun beha (als ze er al één aan hebben) dan onzichtbaar, of met opschriften "sexy" of "chic comme chanel". Vrouwen met paraplu's tegen de brandende zon. Veel jonge moeders en veel kinderen. Wat mensen er overdag doen of van werk, weet ik niet goed. Welke opleiding de mensen genieten, ook niet echt, maar slim zijn ze zeker nier allemaal. Van 's ochtends vroeg zie je mensen met pinten over straat sletsen en óveral hebben ze mojito. Er zijn mensen met gigantische pinknagels... om ermee in hun oren te keutelen. Spuwende en rochelende mensen, bij vrouwen echt het meest degoutant wanneer ze het snot opsnuiven door hun neus. De auto's die rondrijden zijn eigenlijk geschift; sommigen valken compleet uit elkaar. Toch hebben we één keer een keuring gezien! Ik denk dat je auto oké is als hij vier wielen heeft, de pinkers en remmen werken... Chauffeurs die gas bijgeven wanneer ze iemand in de complete donker zien oversteken. Overal zie je viva la revolución en Fidel y Che por siempre enzo staan; land met enkele échte helden en een levendige geschiedenis die nooit stil zal gaan liggen. Cubanen met alle kleuren leven er in vrede met elkaar, daar kunnen we nog iets van leren! En de lieve straathonden die verbazend opgevoed en beleefd lijken waren ook opvallend voor zo'n land. Mensen trekken zich het lot er ook van aan en zetten soms eten buiten, al hebben ze zelf niet veel.
Het is zo jammer dat je geen foto's kan nemen van alle ontelbare huizen waar we inkijk in hadden aangezien alles altijd open staat. Oude mensen die in hun onderbroek 's avonds naar tv kijken en het volume zó luid zetten wegens doofheid zodat heel de straat kan meegenieten. Zijzelf liggen dan meestal in slaap.
Of de foute kitcherige kaders, fotoshoots uit de jaren 80, lelijke tafellakens en beddenhoezen,... Zalig om al die kakofonische elementen te zien in de verschillende huizen. Achter de lelijkste, meest verroeste voordeur of een stel houten planken schuilt soms een prachtig koloniaal interieur, of vloertegels met motief waarvoor wij ons blauw zouden betalen. Je moet het eens gezien hebben om het te begrijpen...
Wat ga ik missen:
- de zon en heerlijke warmte heel de dag door
- vrolijke mensen en bijna overal muziek
- de vriendelijke mensen van de casas die je meteen zoenen alsof je ze al jaren kent. Een mama missen, kan je niet in Cuba ;)
- mensen die je spontaan "amor" noemen als je iets vriendelijk zegt of hoffelijk bent
- goedkope cocktails
- lekker grote cervezas van Cristal
- onderhandelen met taxichauffeurs voor een iets schappelijkere prijs
- repen van pindanootjes
- drie weken weg van internet, gewoon leven in het moment
Wat ga ik niet missen:
- de vreselijke uitlaatgassen van al die wrakken die nog rondrijden (ik denk dat ik een week minder ga leven na het inademen van compleet zwarte doemp)
- de muggen en zandvliegjes op het strand
- mannen die met vieze grijns vrouwen van kop tot teen kunnen bekijken
- de talloze Duitse ("we zijn omsingeld!") toeristen
- ook de Amerikaanse versie, die hand in hand zitten met jonge Cubanen terwijl ze drinken, en tussen de pinten en het vettig eten eens op hun kinderen roepen
- sekstoeristen
- rochelende mensen, de rochels op straat en mensen die door elke zin hun snot door hun neus ratelen. Brrr..
- "Taxi taxi! Same price the bus!"
- het monotone eten
- slechte matrassen waar je alle veringen zo voelt uitkomen
© Sofie Roelandt
We ontdekten helaas hoe snel we in het zak gezet konden worden, maar herpakten ons door de cafés met goedkope cocktails en pinten te vinden én ik ontpopte mij tot de onderhandelaar bij taxichauffeurs. Rondcruisen in een rammelende, half uiteenvallende, Lada kan ook van ons lijstje geschrapt worden. Bussen nemen met de locals lukt gewoon niet. Lag het aan ons Jommekos Spaansos? Of willen ze de toeristen gewoon niet op 'hun' vervoer en voor alles taxi's laten betalen? Na bijna 2 uur rondhossen, rondvragen en proberen, vrees ik optie twee... Dat weten we dan ook weer. Na Havana zal alles wel sowieso te doen zijn met lange afstandsbussen, en zijn de dorpen/steden ook lekker te voet te doen. Ik kijk er naar uit om de drukte van de hoofdstad in te ruilen voor de groene valleien van Viñales in de provincie Pinar Del Rio.
Aankomen in Viñales en een klein Thailandgevoel ervaren wanneer er op en rond de bus (ademruimte nul) mensen je belagen met foto's van hun kamers te huur en in onverstaanbaar Spaans beginnen ratelen over de accommodatie. Na wat wringwerk onze zakken toch uit de bus kunnen halen en op ons tempo in een straatje met allemaal felgekleurde huisjes naar kamers gezocht. Het is een vrolijke buurt en we hebben een beetje een campinggevoel want letterlijk huis na huis verhuurt één of twee kamers.
Na een wandeling met uitleg over koffiebonen, gegeven door een stokoude boer zonder tanden, namen we een lekker warme douche voor het eten. Staan we daar aan te schuiven voor een Italiaans restaurant... Komt achter ons een oude bekende staan waar ik mee studeerde in Leuven én ex-collega van Saatchi. Hóe verschieten was dat om elkaar in Cuba tegen te komen, echt lachen. Thomas en zijn vriendin Jana (uit Strombeek of all places dan nog!) waren plezant gezelschap en doken met ons de cocktails in. Supergoed gelachen en verteld; verhalen opgerakeld over mijn gekopieerde nota's die hem niet eens hebben doen slagen in zijn examen :') en een CCB award feestje van vier jaar geleden. Na enkele mojito's zag ik meer sterren dan er aan de hemel stonden en ging de kaars uit... Het was wel een fopkaars, want ik ben er nog in geslaagd om in de casa mijn lasagne terug in een zakje te steken zonder morsen (opnieuw Thailandgevoel ervaren, toen was wisky de dooddoener) en mijn tanden te poetsen (alles hing de ochtend erop onder de tandpasta). Van de laatste mojito of caipirinha heb ik geen slok meer gedronken. Typisch ik, kon ik de cocktail wel niet laten verloren gaan natuurlijk... Resultaat: glas ontheemd én een volle mojito in de frigo van onze kamer :')
Dag 2 in Viñales was pijnlijk. Kater, moe, hele dag hongerig... Wel ben ik flink geweest want we zijn van 10 tot 15u30 gaan stappen in de valleien van Viñales. Het was afzien maar wel de moeite waard. De terracotta ondergrond en al het groen maakten het pijnlijk ontwaken allemaal goed. 's Avonds zijn we een snack gaan eten in de bar van de avond ervoor en hebben we subtiel het cocktailglas op tafel getoverd. Ik hoop dat niemand zag dat ik dat uit mijn rugzak haalde...
Het slappe lach-moment van de vakantie tot nu toe: op restaurant hadden we veel te veel rijst en kregen we het echt niet op. We vroegen of we het konden meenemen... Si si no problemos. Wij blij en aan het zeveren dat een doggy bag hier "bolsa de pero" zou heten of zo. Als we de rekening kregen, zette de jongedame twee hoge plastic zakken op tafel met onze rijst in. We moesten zó hard lachen met die warme zakjes die we mee moesten nemen! Zo schaamtelijk, en in alles behalve potjes ziét dat er gewoon niet uit. Bij twee Franse meisjes vielen de monden ook open, samen met een verwarde frons, toen die zakjes op de tafel achter hen werden gedropt. Bijna in mijn broek gepist van het lachen.
Donderdagochtend namen we een taxi collectivo van Viñales naar Cienfuegos. Met 9 in een oude Chevrolet, lekker warm en vollenbak in de stinkende uitlaatgassen rijden. Hilariteit was groot wanneer bleek dat de ruiten uit plexiglas wél elektrisch open en toe konden gedaan worden. Ergens in het midden stopten we op een parking, waarbij de chauffeur riep "ik heb er twee voor Cienfuegos!". De rest ging naar La Habana. Overstappen in een andere bak en opnieuw redelijk oncomfortabel zitten in de stank. Na 6 uur in totaal reizen kwamen we aan. Samen met een Argentijn zochten we een kamer voor 3 om eens extra goedkoop te zijn. Keihandig want onze vriend spreekt vloeiend Spaans en hielp ons onderhandelen met taxichauffeurs en brood, groenten en kaas bestellen bij de locals.
Het was al heel de dag grijs en regenachtig... Superjammer wel maar we blijven enthousiast en gaan op valavond nog piepen aan het water, bij de boten, en steken een lekkere brochette in onze kas.
Na een warme, plakkerige nacht op de slechtste matras tot nu, snijden we onze ananas die we op straat kochten aan en maken we sandwiches voor de lunch. Onze Lada wacht ons op aan het teatro op het plein. We rijden naar een natuurpark met watervallen en natuurlijke baden, El Nicho.
Nog steeds bewolkt en met druppels regen (geen echte buien) staan we toch met een grote lach naar de watervallen te kijken. We nemen een plons in het koude, grootste bad met waterval. De jongens hun piezewierekes komen er volgens mij maar kleintjes uit, maar we zijn voldaan. Onze geprepareerde én gezonde lunch smaakt dubbel zo hard met de randanimatie die maar niet ophoudt: een koppeltje dat de meest foute koppelfoto's maakt, de vrouw met standaard duck face en stoere blik à la Playboy cover en de man met echte Tarzan uit het bos-foto's aan een steen voor de waterval. Goud waard.
Onze chauffeur heeft de rugzakken goed bewaakt en we stappen voldaan na een leuke dagtocht en zwemmetje de Lada in. Hij zet ons meteen af in Trinidad, waar we gereserveerd hebben bij Titi in ons Jommekos Spaansos. Titi kregen we aangeraden van een coole Fransman Stéphane die we in Havana tegenkwamen, net toen hij 8 flessen rum aankocht om mee naar huis te nemen: "ik heb veel copains hé". Hij werd er door de dikke dame des huizes al lachend "Stéphanie" genoemd. En met hun lekker eten heeft hij zich altijd zo vol gegeten dat ze hem naar de andere kamer konden rollen. We zijn benieuwd!
Aankomen in een regenachtige stad vol kasseien. Een autovrij centrum, klein en pittoresk, Unesco-erfgoed. Een gekke vrouw leidt ons naar Titi, een amiga van haar. In haar hand een zakje met kip, in haar mond geen enkele tand meer. Titi is megalief en we hebben een kamer, badkamer, aparte voordeur, voorkamer met salon én keukentje voor ons alleen. En dat voor 15 CUC, het goedkoopste dat we al sliepen. Extra plus voor de matras die echt goed aanvoelt. We eten ook bij de dames thuis voor 5 CUC en zijn helemáál verkocht. Lekkere pompoen-vissoep, krokantje broodjes, witte rijst, zoete patat frietjes, aardappel, veel witte vis, sla komkommer en tomaat, avocado,... en een flan caramel als dessert! Hallo kroket! We gaan hier waarschijnlijk alle avonden eten, te lekker en te plezant om niet te doen. Op restaurant betaal je meer voor minder én minder lekker. Ons schattig brokkespaans vinden ze ook wel tof, zolang we maar onze borden gans leeggegeten hebben (en Huyby heeft dat van de flan zelfs afgelekt ;p). Complimenten aan de kokkin!
Onze eerste volledige dag in Trinidad zijn we zó blij dat na twee dagen grijs en regen de lucht weer wat blauw laat zien. Geen risico en slechte beslissing nemen, denken we, en we gaan naar het strand! We huren elk een fiets en gaan 12km verderop aanspoelen op Playa Alcón. Een mooi strand met palmboomparasollen en lichtblauw water. Ik vrees dat het niet kan tippen aan Thailand of Mexico, maar ben hoopvol dat we aan de noordkant van Cuba wel nog is met onze mond vol tanden zullen staan van schoonheid. We beseffen hier in Cuba trouwens dat we hiervoor echt al knappe reizen gedaan hebben en we dus verwend zijn wat moois betreft. Ik geniet des te meer van de pintjes en de sfeer hier.
Op de tweede dag in Trinidad schijnt de zon nog straffer en voelen we dat het een hete dag wordt. We trekken onze stapschoenen aan, boeken een bus naar Hólguin voor overmogen, onderhandelen wat met de taxichauffeurs en laten ons naar de Topes de Collantes brengen. Daar gaan we een korte hike doen naar Salto del Rio Caburni (62m hoge waterval).
Tussen de bergen boven Trinidad hangen altijd donkergrijze wolken met regen. De bergen hebben hun eigen microklimaat dat dag en nacht kan verschillen met Trinidad en de kust, slechts 20 kilometer verder. We deden er een trekking naar een waterval die eindigt in een rivier, waar je heerlijk kon verfrissen is een ijskoud natuurlijk zwembad. Op de weg kloegen we dat er zo weinig wild life te bespeuren viel. Het was gek in een regenwoud te zijn zonder spinnen, mieren, krekels, vlinders of vogels. Echt niks, geen geluid. En dán.. zagen we een ieniemienie slang! Misschien een baby- en anorexiaslang, maar het was toch een echte slang van 20cm met sissende tong. Telt dus als slang ;)
De hike was vermoeiender naar beneden dan naar boven. Enkele duiken en bommetjes later kwamen we sterker uit de hoek en schoten we naar boven. Familie haan wachtte ons op, hopend op een vallend brokje pindakoek. Je ziet hier trouwens zó veel meer hanen dan bij ons, echt opvallend. In de terugrit delen we de taxi met een koppel uit Gran Canaria die hun fiets van thuis meenamen en drie weken onder de Cubaanse zon de heuvels en soms slechte wegen (voor fietsbanden toch zeker) trotseren. We werden even jaloers met de gedachte dat zij hun favoriete hobby meenamen op vakantie, zeker omdat we gisteren nog zo aan het zuchten waren op de compleet scheve en verroeste fietsen die we gehuurd hadden.
Ach, we namen een foto vanop viewpoint El Mirador waar je de regenwolken boven de bergen zag én gans de kustlijn, stad Trinidad en groene omgeving kon bewonderen. Daar scheen de zon, daar lagen we de dag ervoor te bakken aan het strand. Na onze actieve dag die onder azuurblauwe hemel begon, dan even fameus regenachtig in de bergen werd, voelde het om 16u nog steeds als 35 graden aan in Trinidad. Puffen! Dan maar pintjes gaan drinken op de trappen van de Casa de la Musica. Goed gelachen met de rotslechte Happinez-lectuur (gelukkig geen 6 euro aan verkwist, maar meegenomen uit een wachtzaal - shhhht) en met de verschrikkelijk trage en tamme bediening. We hebben ons nog steeds niet aan salsa gewaagd... Misschien morgen? ;)
Laatste dag in Trinidad: opstaan met geweldig veel jeuk: vlooienbeten op onze benen. Minder :( Beesten of de matras, who knows?
Vandaag hebben we heerlijk gekuierd en uitgerust. De zon brandde weer fel en we hadden niets concreet gepland dus à l'aise... Wandeling door straten die we nog niet zagen, mooie foto's van de pittoreske kasseibanen en paarden met kar genomen, een taco gaan eten in een Mexicaans resto, marktje gedaan en oorbellen gescoord en kaartjes gekocht. Die schreven we op het dakterras van onze casa op beats van Huyby's laid back playlist onder een stralende zon. Eens die thuisverplichting erop zat, childe ik verder in de hangmat met mijn dwarsligger. O wat is la vida Cubana mooi! ;)
Het laatste avondmaal bij Titi was wederom véél en lekker - dit gaan we missen. Titi (aka Georgina) spreekt mijn naam al drie dagen meermaals per dag luidkeels uit. Dan horen we haar vanuit de gang of de keuken "Soooofieeeee" zeggen en moeten we al lachen. Stijn is te moeilijk en ze doet dan van "whatever uw naam is" tegen Huyby en noemt hem de Belgo. 't Is een plezante, speciale madame. Het verblijf hier kan ik echt iedereen aanraden, we hebben goed gelachen en voor 15CUC geslapen, 3CUC uitgebreid ontbijt en 5CUC volop gedineerd.
Dinsdag 1 november: dia de los muertes in Mexico, dagje vrij in België en in Cuba... staan wij om 7u op om onze bus te nemen naar Holguin!
Maar dios mios... Om 8u zou onze bus moeten vertrekken; dat werd 9u45. Stom, gewoon wachten, want ze zeggen ook niet hoeveel vertraging er is. Eens we tien minuten ver zijn, beseffen we ook dat we bij de gesjarelden zijn... We zitten pal onder een koudestroom van -5 graden en voelen het kiekenvel opsteken (ik had al de warmste pull van thuis aan en mijn sjaal) én een stijve nek. Ons 'bakske' kon niet stiller of uitgeschakeld worden, dus gejost. Na onze vraag om de airco minder hard te zetten, was het een uurtje beter, maar daarna weer vollenbak :( De overdrijvende Duitsers voor ons die boven hen niks van luchtbakske hadden met hun pull met kap op en hun trendy neksteunkussens, die de hele rit muilden en erop los smekten, maakten de ergernis alleen maar groter.
Na een lange rit met nog eens 45min verplichte stop in een soort wegrestaurant waar we principieel niets namen, kwamen we om 19u ipv 17u aan in Holguin. Daar stond Marlon ons op te wachten: "Sofia?!" zei hij tegen elke vrouw die van de bus stapte. We namen een taxi, vroegen nog mee te kunnen eten en waren uitgeteld en content dat we konden douchen, eten en slapen. De kamer, badkamer en waskamer zijn he-le-maal in het groen. Echt, derover. Maar ik zei dat het samen met geel mijn lievelingskleur was, en had meteen met madre de la casa Elisabeth aka Bety een band. Bed gedekt in complete kitsh-stijl, not our cup of tea. Onze goed geacteerde "wauw, mooi!" blikken werden ontvangen met een grote blozende lach. :)
Een dagje in Holguin rondlopen onder een broeierige zon, leverde een visite op aan een van de tabaksfabrieken van de stad. We mochten helaas geen foto's nemen. We zagen de werknemers in opleiding zitten, dat doen ze 9 maanden onder goedkeurend oog van hun docent, en een veel grotere groep vaste werknemers. Samen 594 mensen in de fabriek. Het was tof te zien hoe alles er met de hand gebeurt, het rollen, dan in mallen steken, onder de pers voor 15 minuten, afwerken met precisiewerk van dunne velletjes voor een perfect afgeronde sigaar. De vrouw die ons rondleidde sprak enkel Spaans en vroeg ons op het einde of we geen sigaar wouden kopen, veel goedkoper dan in de winkels. Het moest dan wel discreet gebeuren, in de vrouwen wc's, en er passeerde dan ook net een kerel met een schort voor zijn werkbroek, hief even zijn lap stof op waardoor een handvol sigaren zichtbaar waren, knipoogde eens en ging verder met brede lach. Het leek ons allemaal wat gek, we spreken de taal ook niet en eerlijk gezegd... als niet-roker heb ik niet meteen zin om aan een dikke sigaar te trekken. In onze casa zei Bety ook al dat ze twee mensen kennen in de sigarenfabriek en dat als we wilden, we aan een goeie prijs wel eentje konden kopen. Allemaal louche!
We vertrekken op een zonnige donderdag naar Guardalavaca met de taxi collectivo en scoren te voet ernaartoe ("wat zijn jullie dapper! Neem toch een bici taxi!") overheerlijke zandkoekjes voor één peso national het stuk, yeah! De strandplaats op 54km van Holguin is niet moeilijk te vertalen naar "bewaken van de koe" (garder la vache). Het enige wat meer vindt zijn grote hotels en resorts en... één charmante casa Villa Bely met mooie tuin met terras, bar en schommelbank. We zijn supercontent hier te zijn en toch op 500m van het mooie witte strand met azuurblauw water te zitten.
Ik geniet van het luieren, koekjes eten en door mijn dwarsligger te sjezen. Onder de parasol van palmbladeren liggen is wel een gevaar... Huyby is verbrand en heeft heel de tijd in de schaduw gezeten. Het risico van een bijna parelwit strand. Een strand waar we een grote krab zagen en er verstoppertje mee speelden. Uren nadat we ze de laatste keer zagen, kwam ze toch nog is tevoorschijn: lachen toen ze schuins voorbijhuppelde.
De tweede dag in Guardalavaca hebben we aan hetzelfde strand doorgebracht en puur genoten van lezen, zon, nietsdoen... en een druppel regen. Monikini baden is blijkbaar niet oké dus dat pleziertje borgen we alvast op. Toch gek in een land waar mannen graag naar de vrouwen loeren en de vrouwen zelf met hun beha en buiken lopen te pronken. 's Avonds aten we zalig verse vis in de casa: een gelukkig visje dat zorgeloos gezwommen en geleefd had, wat we nu tot op de graat konden proeven. Niks boven verse vis aan de zee!
De laatste halve dag in Guardalavaca was wat een rondzwerfdagje: we hebben rondgewandeld aan de zee in de bosjes achter het zand, zagen de appartementblokken en wijkje dat achter de grote hotels en resorts aan het strand staan. Dan gingen we naar Holguin en kochten we nog wat koekjes van op straat. De vrouw naast ons met pas roodgeverfde haren, met dus nog een centimeter of vijf rode verf op haar voorhoofd, keek met grote ogen hoe we als boefferkes van meerdere koekjes en cakejes twee of vier exemplaren vroegen. Dan kennen ze ons daar nog niet! ;)
We namen de Viazul bus naar Santiago de Cuba. We hadden de laatste plaatsen op de bus (hoeraaaaaaa, want we mochten op geen enkele manier op voorhand een ticket kopen en ze verzekerden ons al drie dagen eerder dat er altijd plek genoeg was), ik was een beetje mottig onderweg, we zagen een prachtige zonsondergang en ik heb me voor een keer geërgerd aan buschauffeurs. Totaal geen systeem met de zakken, met het opstappen, ze rochelen en roken erop los, ze stoppen op de meest onvoorspelbare plaatsen om een vriend of voorbijganger op te pikken die dan vooraan aan het raam wat staat te palaveren, ze stoppen aan een kruispunt waar een vriend hen opwacht voor een zjat koffie, vijf minuten bijpraten en weer verder, ... Toen ze op 20 km van Santiago stopten om twee glazen sterke drank naar achter te kappen, was ik echt gedegouteerd. Dát als chauffeur? Maar ik spreek geen vloeiend Spaans dus kon mijn ergernis van het moment niet ter woorden brengen. Jammer, maar Huyby wel een gênant moment bespaard op de bus ;) Rond 21u kwamen we toch zonder kleerscheuren aan en hielden wachters de opdringerige chauffeurs op afstand. Hun armen staken allemaal door een hek, met in hun handen autosleutels, kentekens, "vergunningen", kaartjes en foto's van casas particulares. Zéér opdringerig en bijna absurd. We gingen mee met wie ons voor 3 CUC wou wegdoen.
De vrouw van de casa hier is opnieuw een vriendin van Titi: Evelyn. Ze heeft een man en vier kinderen en het is hier altijd een gezellige boel, veel getetter. De dochters spreken supergoed Engels, een verademing.
We gaan op verkenning in de tweede grootste stad van Cuba (1,1 miljoen inwoners, Habana heeft er 1,8) en vinden het meteen een toffe stad. Same same, but different. Op zaterdagavond megadruk en luid (!) want dan loopt de jeugd hier los en volop te feesten. Zondag rustig want iedereen heeft er een stevige sabado noches op zitten, en lopen grootmoeders met hun kleinkinderen naar een van de vele parken en laten ze zich overhalen voor een korte looprace die ze verliezen op hun plateausandalen met gespen. Tjah, tegen explosieve passen in kindersneakers was het toch een opgave hé...
We genieten van de weinig toeristen, zien violisten en mannen met grote contrabassen de straten oversteken, horen regelmatig muziek en ofwel lage mannenstemmen die zo goed mogelijk meezingen ofwel vriendinnen of moeders met hun dochters die zich in huis laten meeslepen door een of andere Spaanstalige hit van het moment. (Sorry, maar al die liedjes klinken hetzelfde ;p) Toch hebben we na onze twee weken ervaring hier al heel wat weerstand opgebouwd en worden we soms onnozel van de boevenstreken. Wees maar zeker dat je op straat niet beroofd wordt, daarvoor vinden ze veel sluwere manieren. Op een dakterras zijn we sterk genoeg om eens geen centen te geven voor een bandje dat er speelde (overwinning voor onszelf), proberen ze ons andere prijzen aan te rekenen dan op de menukaart en discussiëren we kwaad met de ober tot hij eindelijk toegeeft. Later op de dag eten we een ijsje en laten ze ons dat in CUC betalen. We waren achterdochtig, maar 2 euro voor 2 bolletjes ijs leek ons nog oké voor zo'n grote stad. Wanneer we het openlucht ijssalon verlaten, zie ik families met de oma en drie kinderen, allemaal een coupe met 4 of 5 bollen én een stuk cake. Ik zeg meteen dat het echt niet kan zijn dat al die locals voor die gigacoupes per persoon de duurdere zaken van 6 of 9 euro gaan betalen. Buiten vraag ik aan iemand die aan stond te schuiven of de prijzen die omhoog hangen CUP of CUC zijn. Tjah, nationale pesos dus. Opnieuw onze stoute schoenen aangetrokken en terug binnen gegaan en ons geld teruggevraagd. Meteen gekregen, dus ze wisten goed waarmee we bezig waren. Weeral overwinning en met het teruggekregen geld kunnen we weer twee cervezas gaan drinken, oi oi! En een foto aan het monument van 26 juli (mijn verjaardag en voor Cubanen dé dag waarop de grote revolutie begon) kon niet ontbreken natuurlijk!
Zoals gehoopt hebben we een taxi kunnen delen van 50 CUC door vier om naar de Gran Piedra te gaan, dus voor 12,50 pp waren we even goed voorzien. Touroperators doen dit voor 45 CUC per persoon - ongelooflijk! De weg naar el Gran Piedra was erg stijl dus we waren blij dat we in een tof, vrij nieuw jeepke zaten. Effenaf de beste wagen waar we deze reis al ingezeten hadden. Eens toegekomen bekeken we het prachtig uitzicht op de Sierra Maestra (een aaneenschakeling van bergketens en waar de hoogste berg van Cuba (Pico Turquino) in staat), Santiago, de zee en een meer op 50km van de stad. Heel groen en leuk om de schaduw van de wolken zo over het landschap te zien treuzelen. Een korte hike en een zak Cubaanse koffiebonen uit de plantage daar later, stonden we na de middag alweer in de stad. Het werd een luie namiddag aan de Haven, waar we vis aten. Die is me helaas niet zo goed bekomen... Die avond durfde ik niet uit de casa te gaan omdat ik snel naar de wc moest kunnen. We hebben op het dakterras gedronken, gelezen en gewoordpuzzeld (die van de Knack zonder zwarte blokjes tussen de woorden is aartsmoeilijk jong!).
Na een niet zo aangename nacht en twee darmpillekes, durfde ik het toch aan en trokken we erop uit naar het Castillo de San Pedro de la Roca (El Morro gewoon voor de Cubanen daar), op minder dan 10km van Santiago de Cuba. We regelden taxi voor 5 CUC, maar bij aankomst vroeg de kerel per persoon vijf... We hebben in ons beste Spaans gezegd dat het echt zo afgesproken was, maar kregen de chauffeur niet bedaard. Hij zei doodserieus en furieus dat hij naar de flikken ging rijden en dat wij een misdaad begingen. Ik maakte me superkwaad ("pare!", dat leerde ik van de stopborden ;)) en we zeiden nog is dat we het erg voor hem vonden, maar dat het niet misverstaan kon worden dat het 5 in totaal was. Man man man... Na veel vijven en zessen, een zoektocht naar wisselgeld met een kwade chauffeur aan onze zij, geraakten we er toch vanaf. Stel je voor dat we voor zó iets belachelijk in het commissariaat hadden gezeten... Die flikken lachen er niet mee als zij vinden dat we als toerist een chauffeur wouden misleiden. Maar eind goed, al goed.
Het fort was supermooi gerestaureerd, niet al te groot, gezellig en de blauwe lucht maken de foto's af. We bleven er ook hangen om te lezen en onze bananen die we op een marktje voor wat pesos kochten, op te eten samen met onze dulci pan. Yum yum, en mijn buikje kon het weer aan!
Dichtbij onze casa is een pleintje waar mannen dammen en andere spelletjes zoals domino spelen. De pions zijn dan rode, zwarte en witte doppen van plastic flessen. Een allegaartje van alleen maar mannen hangen ook rond een paar tafels waar, dat denken we toch, voor geld gespeeld wordt.
Onderweg naar huis wilt een man de pet van Adidas van Huyby ruilen of kopen. Echt grappig hoe vaak ik jonge gasten zie loeren naar de schoenen en pet van Huyby, met grote ogen.. Ze moesten eens weten 'hoeveel' geld wij betalen voor kledij. En dat we dat kunnen. Erg, maar we kunnen hier ook niet naakt beginnen rondlopen natuurlijk. Toppunt was toch dat een vrouw die we net zeep hadden gegeven (we namen van thuis een twintigtal dikke hotelzeepjes mee om weg te geven), begon te klagen en dat het kleren waren dat ze wou. "Ai ai ai, no..." Toen ik zei dat we er geen op zak hadden en ik ook mijn T-shirt dat ik aan had, niet zou weggeven, moest ze zelf toch ook eens lachen. En de zwangere tiener die precies wat aan de dope gezeten had die een balpen vroeg of zeep "voor de baby" en die we helaas niet meer konden helpen omdat de zeepjes in de dagrugzak op waren, was pissed. "Desculpa", in ons oprecht Jommekes-Spaans was niet goed. Nou, je voelt je hier na een tijd wel echt een wandelend winkelrek of een CUC met benen... :)
9 november 2016: in het busstation staat een tv aan en lezen we iets over de beurzen die zakken door de "trionfo de Trump". Damn, dat zal wel triomf/overwinning zijn zeker?! We checken via sms met het thuisfront en kunnen het niet geloven. Hij heeft het voor elkaar gekregen... Ongelooflijk. Een Française met blauw geverfd haar zit voor ons op de bus en zegt ook dat ze met verstomming was geslagen toen de vrouw in haar casa het zei deze ochtend. Buiten het journaal dat opstond, hebben we er niemand over horen praten en zijn de Cubanen er duidelijk niet mee bezig. Nu mis ik het wel om thuis te zijn en alles te lezen op nieuwssites. En alle gif'jes en satirische content die nu rondgaat ;) Maar onze vakantie duurt nog even voort. We zitten op de bus naar Camaguey, een mooi stadje met zogezegd een doolhof van straten om piraten in het verleden te misleiden. Er staat muziek mét clips op. Spaanse emomuziek en flauwe clips met acteertalenten à la 'the bold & the beautiful', ach, 't is eens iets anders. Update: na de clips, kwamen de foute films. Een Spaanstalige en eentje met Jean-Claude Van Damme, ik beken: de tweede heb ik toch gevolgd.
Eén volle dag in Camaguey spenderen we volop in chill modus. We kopen bananen, avocado, brood, zandkoekjes, kaas en chorizo voor Huyby. We landen in het park en blijven er twee uur plakken met onze bokes en boekskes. Kijken hoe de schoolgaande pubermeisjes zich met kermisschmink en haarvlechten optutten, hoe de jongens proberen te doen alsof het hen interesseert, we horen plots luid gejuich van het sportstadion vlakbij, we zien hond en kat-spelletjes, een afgematte baseball speler die alleen op een bank komt uitpuffen, ... Héérlijk! Daarna doken we de straatjes en pleinen in van de stad: gezellig en opvallend hoeveel mensen in deze stad fietsen omdat het plat is. Vanaf 1 heuvel in een stad, zie je gewoon geen fietsen meer (de pussies). Huyby heeft weer eens pech. In Viñales was zijn vis rotslecht, in Santiago kocht hij beschimmelde nootjes, en nu is zijn koffie koud. Ik nodig een Duits koppel uit om met ons een tafel op het terras te delen, en we praten over de ervaringen hier en de gedeelde frustraties over het dure vervoer voor toeristen. Een paar cocktails later ontmoeten we nog een Nederlands meisje van 19 (!) die een poos alleen aan het reizen is, zonder echte einddatum. Zes weken Peru heeft ze erop zitten, zonder de Machu Pichu te doen, helemaal alleen. Nu is ze in Cuba en dan gaat ze nog naar Ecuador en Colombia. Daarna ging ze zien wat de portefeuille zegt... Straf!
We gaan te voet naar het Viazul station op 3km van onze casa en worden weer gedrukt op het feit dat het "zo ver" is. Het zijn toch luie sjarels ;) Wij sparen weer geld uit, geld dat we op onze laatste dag in Habana kunnen opdrinken!
Die laatste dag was warm en vrij vermoeiend aangezien we ten eerste een slechte nacht op een koude bus doorbrachten met veel neusgeschraap en gehoest van medepassagiers, en ten tweede omdat we met onze grote rugzakken moesten rondlopen van 8 tot 18 uur. Maar we overleefden! Onder andere dankzij lekkere viskroketjes, een megasangria en een eigenwijze spaghetti bolognese in restaurant La Cathedral.
We hebben op die ene dag echt nog veel uithoeken van de stad gezien. Wijken met villa's, sommigen mooi onderhouden en met groen gras, oude bomen, passeo's in het groen, ietwat opgeklede werkende mensen, een gigantisch kerkhof met straatnamen tussen de blokken graven. Ook het drukke en levendige centrum van La Habana Viedad was een toffe ervaring. We kochten rum in en genoten van de laatste minuten vakantie op een pleintje waar de sporty boys hun voetbaldroom najagen.
Drie weken vakantie in een notendop: Cuba is een vakantieland dat het moet hebben van echte mensen en een unieke culture locale. Of je je moet haasten en of er snel veel zal veranderen? Dat denk ik niet... Denk aan de mensen die in rij staan voor één van de meerdere telefooncellen in een café, straathoek of naast een "winkel" om te communiceren. Je kan wel kaartjes kopen (enkel in CUC, pesos convertibeles, dus Cubanen die alleen toegang hebben tot nationale pesos (CUP) omdat ze bvb nooit met toeristen in aanraking komen, kunnen die al niet kopen) waarmee je dan op bepaalde plaatsen op de WiFi van de staat daar kan gaan. Die plaatsen herken je omdat er ineens tientallen mensen onder een paar bomen of in een straathoek staan die volop via video bellen. Dan zie je hun vriendin bvb met de handdoek op haar hoofd vanuit de badkamer antwoorden. Maar er wordt nog heel veel gebeld.
Mensen eten op elk uur van de dag een halve liter ijs uit een pot. Kramen met wat wij "lelijk fruit" noemen zie je daar overal. Bruine schillen van bananen zijn normaal, én de platanas smaken dan nog heerlijk ook! Paardenkoetsen die nog volop worden gebruikt door iedereen als vervoermiddel. Schoolkinderen in mooi uniform en de ouders trashy. Liefst doorzichtig voor de buik, of een netje, of met diamantjes, of meer zichtbaar van hun beha (als ze er al één aan hebben) dan onzichtbaar, of met opschriften "sexy" of "chic comme chanel". Vrouwen met paraplu's tegen de brandende zon. Veel jonge moeders en veel kinderen. Wat mensen er overdag doen of van werk, weet ik niet goed. Welke opleiding de mensen genieten, ook niet echt, maar slim zijn ze zeker nier allemaal. Van 's ochtends vroeg zie je mensen met pinten over straat sletsen en óveral hebben ze mojito. Er zijn mensen met gigantische pinknagels... om ermee in hun oren te keutelen. Spuwende en rochelende mensen, bij vrouwen echt het meest degoutant wanneer ze het snot opsnuiven door hun neus. De auto's die rondrijden zijn eigenlijk geschift; sommigen valken compleet uit elkaar. Toch hebben we één keer een keuring gezien! Ik denk dat je auto oké is als hij vier wielen heeft, de pinkers en remmen werken... Chauffeurs die gas bijgeven wanneer ze iemand in de complete donker zien oversteken. Overal zie je viva la revolución en Fidel y Che por siempre enzo staan; land met enkele échte helden en een levendige geschiedenis die nooit stil zal gaan liggen. Cubanen met alle kleuren leven er in vrede met elkaar, daar kunnen we nog iets van leren! En de lieve straathonden die verbazend opgevoed en beleefd lijken waren ook opvallend voor zo'n land. Mensen trekken zich het lot er ook van aan en zetten soms eten buiten, al hebben ze zelf niet veel.
Het is zo jammer dat je geen foto's kan nemen van alle ontelbare huizen waar we inkijk in hadden aangezien alles altijd open staat. Oude mensen die in hun onderbroek 's avonds naar tv kijken en het volume zó luid zetten wegens doofheid zodat heel de straat kan meegenieten. Zijzelf liggen dan meestal in slaap.
Of de foute kitcherige kaders, fotoshoots uit de jaren 80, lelijke tafellakens en beddenhoezen,... Zalig om al die kakofonische elementen te zien in de verschillende huizen. Achter de lelijkste, meest verroeste voordeur of een stel houten planken schuilt soms een prachtig koloniaal interieur, of vloertegels met motief waarvoor wij ons blauw zouden betalen. Je moet het eens gezien hebben om het te begrijpen...
Wat ga ik missen:
- de zon en heerlijke warmte heel de dag door
- vrolijke mensen en bijna overal muziek
- de vriendelijke mensen van de casas die je meteen zoenen alsof je ze al jaren kent. Een mama missen, kan je niet in Cuba ;)
- mensen die je spontaan "amor" noemen als je iets vriendelijk zegt of hoffelijk bent
- goedkope cocktails
- lekker grote cervezas van Cristal
- onderhandelen met taxichauffeurs voor een iets schappelijkere prijs
- repen van pindanootjes
- drie weken weg van internet, gewoon leven in het moment
Wat ga ik niet missen:
- de vreselijke uitlaatgassen van al die wrakken die nog rondrijden (ik denk dat ik een week minder ga leven na het inademen van compleet zwarte doemp)
- de muggen en zandvliegjes op het strand
- mannen die met vieze grijns vrouwen van kop tot teen kunnen bekijken
- de talloze Duitse ("we zijn omsingeld!") toeristen
- ook de Amerikaanse versie, die hand in hand zitten met jonge Cubanen terwijl ze drinken, en tussen de pinten en het vettig eten eens op hun kinderen roepen
- sekstoeristen
- rochelende mensen, de rochels op straat en mensen die door elke zin hun snot door hun neus ratelen. Brrr..
- "Taxi taxi! Same price the bus!"
- het monotone eten
- slechte matrassen waar je alle veringen zo voelt uitkomen
© Sofie Roelandt
Reacties
Een reactie posten